A A A

Dojrzewanie i pielęgnowanie

Jak wspomniano na wstępie, większość lekkich be­tonów kruszywowych wytwarza się w zakładach prefabrykacji wyposażonych z zasady w instalacje do przyspieszonego dojrzewania. Najczęściej stosowanym sposobem przy­spieszonego dojrzewania betonu jest obróbka termiczna za pomocą pary niskoprężnej. Stosuje się naparzanie, tj. bezpośrednie działanie pary na element, bądź też nagrzew, który polega na przeponowym ogrzewaniu elementu. Skuteczność obróbki cieplnej zależy od czasu trwania i układu poszczególnych faz cyklu cieplnego oraz od rodzaju użytego cementu, struktury betonów i jakości kruszywa. Cykl obróbki cieplnej składa się z następujących faz: — wstępne dojrzewanie — okres od uformowania elementu do rozpoczęcia obróbki cieplnej, który trwa od 3 do 5 h; skrócenie tego okresu poniżej 3 h może odbić się nieko­rzystnie na 28-dniowej wytrzymałości betonu; «- podgrzewanie — powinno odbywać się z prędkością 20°C/h przy elementach cienkościennych i 15°C/h przy elementach wielkowymiarowych; okres ten trwa od "3 do4h; właściwe naparzanie — przebiega zazwyczaj w temperaturze 80-r-90°C i trwa 4 do 6 h; chłodzenie — powinno być prowadzone z taką szybkością jak podnoszenie temperatury i trwa podobnie od 3 do 4 h. Z podanych wielkości wynika, że właściwy czas trwania obróbki cieplnej trwa od 13 do 19 h. Optymalny cykl naparzania dla danego rodzaju elementów należy ustalić doświad­czalnie. Jako przeciętny dla warunków przemysłowych przyjmuje się następujący cykl ob­róbki cieplnej: okres wstępnego dojrzewania w temperaturze 20°C, 5 h; okres podgrzewania do temperatury 80°C, 3 h; okres właściwego naparzania w temperaturze 80°C, 5 h; okres chłodzenia do temperatury nie większej niż 40°C od temperatury otoczenia, 3 h. Zatem całkowity cykl obróbki cieplnej łącznie ze wstępnym dojrzewaniem trwa 16 godzin. Możliwe jest stosowanie krótszego cyklu trwającego np. 9 h; należy się jednak li­czyć wtedy ze spadkiem wytrzymałości betonu, co pociąga za sobą konieczność zwięk­szenia zużycia cementu dla zapewnienia pożądanych właściwości elementu. Optymalny cykl skróconego naparzania najlepiej jest ustalać doświadczalnie dla okreś­lonych rodzajów kruszywa i spoiwa. W przypadku stosowania naparzania w formach zamkniętych (tzw. nagrzewu), które z reguły trwa od 18 do 20 h, trzeba przestrzegać by temperatura formy była jedna­kowa na całej jej powierzchni grzejnej. Dozwolona różnica temperatur między poszcze­gólnymi punktami formy nie może przekraczać 104-15°C. Podczas nagrzewu elementy powinny być szczelnie przykryte od góry. W przypadku gdy istnieje obawa, że różnica rozszerzalności termicznej formy (np. otwory okienne) i mieszanki betonowej może powodować występowanie rys w elemencie, zaleca się pod­grzewanie parą formy do temperatury 304-40°C przed ułożeniem betonu lub zagęsz­czenie w formie mieszanki uprzednio podgrzanej do ok. 30°C. W tym celu można do­dawać gorącą wodę zaczynową albo podgrzewać kruszywo lub mieszankę parą wodną (w silosie bądź podczas mieszania). Beton lekki nienaparzany, jak i naparzany należy utrzymywać w stanie wilgotnym przez pierwsze 7 dni twardnienia. W okresie zimowym element po naparzaniu powinien przynajmniej przez okres 5+7 h przebywać w temperaturze wyższej od 0°C.