Faktury kamienia i możliwoÅ›ci ich zastosowania w poszczególnych roÂdzajach snrowca kamiennego
Faktura jest to stan wykoÅ„czenia powierzchni kamienia, decydujÄ…cy o jego wyglÄ…Âdzie i uzyskiwanym efekcie plastycznym kamieniarki. Tzw. faktury surowe sÄ… uzyskiÂwane bezpoÅ›rednio przy urabianiu skaÅ‚y — bez wzglÄ™du na zastosowane metody eksploÂatacji i zasadniczo bez dodatkowej obróbki. Typowym przykÅ‚adem takiej faktury, dość chÄ™tnie stosowanym np. w odniesieniu do elementów cokoÅ‚owych jako ich ostateczne wykoÅ„czenie, jest faktura Å‚upana. Eksponuje ona powierzchniÄ™ naturalnego przeÅ‚amu skaÅ‚y — bez widocznych Å›ladów narzÄ™dzi — o gÅ‚adkoÅ›ci uzależnionej od oddzielnoÅ›ci skaÅ‚y (jeÅ›li powierzchnia licowa elementu kamiennego jest dodatkowo obrzeżona obroÂbionym i wyraźnie wtopionym pasem, wykoÅ„czenie to nazywa siÄ™ rustykÄ…).
Inne faktury sÄ… uzależnione od rodzaju i sposobu wykonania obróbki udarowej lub Å›ciernej oraz od zastosowania takich narzÄ™dzi, jak to wynika z ustaleÅ„ p. 1.4. FakÂturÄ… poÅ›redniÄ… pomiÄ™dzy fakturÄ… udarowÄ… a fakturÄ… Å›ciernÄ… jest faktura piaskowana, uzyskiwana w wyniku uderzeÅ„ powierzchni kamienia strumieniem piasku lub granuloÂwanego żwirku kwarcowego, wyrzucanego z piaskownicy. Jest to powierzchnia wyrówÂnana, szorstka, o Å›ladach obróbki widocznych w postaci drobnych, gÄ™sto rozrzuconych punktów (nakÅ‚uć)"3'. Możliwość zastosowania okreÅ›lonej faktury jest uzależniona z jedÂnej strony od naturalnych wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci skaÅ‚y (tabl. 1-5), np. od jej Å‚upliwoÅ›ci, która może być bardzo dobra, lecz także może być zaledwie zaznaczona, a z drugiej — cd ksztaÅ‚tu elementu kamiennego (np. faktury Å‚upanej, rwanej lub piÅ‚owanej nie można zastosować na powierzchniach sferyczÂnych) i poszukiwanego efektu plastycznego (profilowania elementu, jego umiejscowienia na elewacji itd.).