A A A

Gnojownie i zbiorniki na gnojówkę

Usuwanie obornika należy do najbardziej pracochłonnych i uciążli­wych czynności związanych z obsługą zwierząt. W tradycyjnym systemie chowu zwierząt, stosowane były budynki tzw. głębokie — o zagłębionych legowiskach w stosunku do terenu. Obornik usuwany był 1 raz w roku i wywożony na pole. Brak dostatecz­nej ilości słomy w gospodarstwach rolnych, spowodowany zmianami w strukturze zasiewów i dużą koncentracją zwierząt, zadecydował o przejściu do nowych rozwiązań w budynkach inwentarskich. Współczesne rozwiązania budynków inwentarskich charakteryzują się płytką posadzką z różnymi wariantami układu stanowisk i usuwania obornika. Obornik z tych budynków usuwany jest codziennie do gnojowni zlokalizowanej na zewnątrz budynku. Transport obornika z budynku do gnojowni odbywa się przeważnie mechaniczne. Stosuje się do tego celu wózki z przechylnymi skrzyniami, przenośniki łańcuchowo-zgarniakowe itp. Gnojownią rozwiązywana jest zwykle jako prostokątny, podłużny za­sobnik ograniczony ścianami oporowymi (rys. 4.143.). Wielkość gnojowni zależy od ilości bydła oraz okresu magazynowania. Gnojownię lokalizuje się jak najbliżej budynku inwentarskiego, na ciągu gnojowym — od strony północnej, w miejscu ocienionym i osłoniętym od wiatru. Płyta gnojowa powinna być zlokalizowana w miejscu nie zalewanym przez wody deszczowe, wykonana z materiałów szczelnych, uniemożliwiają­cych przenikanie gnojówki do gruntu. Najdogodniejsze dla tego typu urządzeń są tereny o naturalnym spadku. Wielkość gnojowni oblicza się przyjmując 2 - 3 m2 na 1 sztukę. Urządzeniem związanym z usuwaniem nieczystości z budynków in­wentarskich jest zbiornik na gnojówkę, do którego odprowadza się płyn­ne nieczystości z pomieszczenia dla zwierząt i z gnojowni. Pojemność zbiornika oblicza się przyjmując 0,5 m3/szt. W no­woczesnych rozwiązaniach budynków inwentarskich zarzucone zostały tradycyjne sposoby usuwania nieczystości zarówno stałych jak i płyn­nych. Zastosowanie podłóg rusztowych w oborach bezściołowych elimi­nuje maksymalnie te uciążliwe czynności. Obornik w postaci półpłynnej jest przepompowywany do zbiornika na gnojowicę, a następnie do cys­tern, którymi wywozi się go na pole. System urządzeń odprowadzających gnojownicę, jak kanały, rurocią­gi, zbiorniki i urządzenia pompujące eliminują w dużym stopniu pracę rąk ludzkich. Jednak, ażeby taki system usuwania nieczystości był możli­wy, nie wystarczy zastosowanie nowoczesnego sprzętu mechanicznego, należy również dostosować do nowej technologii sam budynek, tzn. jego układ funkcjonalny i wyposażenie wewnętrzne .