Przedszkola
Przedszkola projektowane są dla dzieci w wieku 3 — 7 lat, stanowiących około 8% ogółu ludności. Odsetek uczęszczających do przedszkola i będących w tym przedziale wieku dzieci zależny jest od warunków miejscowych i waha się w granicach 30 -f- 40% (w miastach 40 60%).
Jednostką funkcjonalną, określającą wielkość przedszkola jest jeden oddział liczący około 30 dzieci. Projektowane są przedszkola od jednego do czterech oddziałów. W warunkach wiejskich występują najczęściej przedszkola jedno- i dwuoddziałowe. Odległość od miejsca zamieszkania do przedszkola nie powinna przekraczać 1 km. Przedszkola są obiektami najczęściej wolnostojącymi na wydzielonych działkach o powierzchni 0,2 + 0,5 ha.
Program przedszkola na wsi obejmuje następujące pomieszczenia:
przedsionek, poczekalnia dla rodziców i miejsce przeglądu dzieci,
szatnie dla dzieci z wyodrębnionymi boksami dla każdego oddziału,
— sale zajęć, przeznaczone dla poszczególnych oddziałów, jako miejsce do zabaw, spożywania posiłków oraz snu w ciągu dnia. Sale powinny być powiązane funkcjonalnie z szatniami, pomieszczeniami sanitarnymi i składem leżaków. W przedszkolach wielooddziałowych wydziela się oddzielne wejście i szatnię dla grupy dzieci młodszych,
kancelaria, pokój lekarza i pokój personelu pedagogicznego stanowią w przedszkolach mniejszych jedno pomieszczenie,
izolatka, umożliwiająca izolowanie dziecka podejrzanego o chorobę,
pomieszczenia sanitarne; umywalnie, natryski, ustępy, wydzielone dla jednego do dwu oddziałów oraz sanitariaty dla personelu pedagogicznego,
sala zajęć ruchowych i umuzykalniających w przedszkolach trzy-i czterooddziałowych,
część gospodarcza: kuchnia, projektowana zgodnie z technologią przygotowywania posiłków oraz pomieszczenia pomocnicze, jak przedsionek kuchenny, przygotowalnią produktów, przylegająca bezpośrednio do kuchni, kredens do przechowywania czystych naczyń stołowych, łączący kuchnię, zmywalnię z komunikacją, prowadzącą do sal zajęć, zmywalnia, magazyny żywności oraz szatnia i pomieszczenia sanitarne dla personelu w pobliżu przedsionka gospodarczego,
pralnia, w której odbywa się pranie bielizny kuchennej, pościelowej i ręczników,
magazyny brudnej i czystej bielizny (Rys. 1. 47.).
Działka przedszkola powinna znajdować się możliwie w centrum swojego rejonu obsługi, w obrębie strefy mieszkaniowej, w powiązaniu z terenami zieleni urządzonej i oddalona od komunikacji przelotowej i strefy gospodarczej wsi. We wsiach, gdzie praca odbywa się w ośrodku produkcyjnym wskazane jest lokalizowanie przedszkola w ten sposób, aby rodzice mogli odprowadzać dzieci po drodze do pracy.
Działka powinna być dobrze nasłoneczniona i sucha. Wskazane jest sytuowanie działki od strony południowej lub południowo-wschodniej w stosunku do ulicy, dłuższym bokiem w kierunku północ-południe.
Pozwala to na wydzielenie na działce części zabudowanej z wejściem do budynku i podwórzem gospodarczym od strony północnej na powierzchni ok. 25% działki, oraz części z placem zabaw, tarasem i ogrodem od strony południowej na powierzchni, stanowiącej ok. 75% działki. Elementy zagospodarowania działki:
budynek przedszkola,
taras, przylegający do budynku od strony południowej,
plac przedwejściowy,
plac do gier i zabaw (boisko),
plac z przyrządami zabawowo-sportowymi,
place do zabaw konstrukcyjnych,
piaskownice w miejscach nasłonecznionych,
grządki,
górka saneczkowa ze zjazdami w formie kopca,
podwórze gospodarcze,
altany i pergole przy placu zabaw,
zieleń ozdobna i wysoka (Rys. 1. 48.).