Blok surowy krzesany łub płyta kamienna dostarczona do kamieniarskiego zakładu obróbczego zostają poddane obróbce, która ma na celu: 1) uzyskanie wymaganego kształtu elementu kamiennego, 2) nadanie powierzchniom licowym elementu wymaga­nego wyglądu (faktury). Ze względu na zastosowaną metodę doprowadzania bryły kamiennej do wymaganego kształtu, wymiarów i wyglądu zewnętrznego rozróżnia się obróbki: a) udarową — przeprowadzoną za pomocą bezpośrednich lub pośrednich uderzeń narzędziami kamie­niarskimi, b) ścierną — wykonaną przez dzielenie tej bryły na trakach kamieniar­skich lub piłach dzielących albo wygładzanie jej powierzchni za pomocą tarcia narzę­dziami oraz sypkimi materiałami ściernymi. Obrabialność skały jest cechą technologiczną obrazującą jej podatność na obróbkę. Cecha ta jest dla poszczególnych skał określana tzw. wskaźnikiem obrabialności, od­niesionym do wskaźnika obrabialności czarnego granitu szwedzkiego (właściwie dio-rytu) przyjmowanego jako 1. Ze względu na dokładność obrobienia bryły kamiennej rozróżnia się obróbkę zgrub­ną, półczystą i czystą. Obróbka czysta jest jednocześnie obróbką fakturową, tzn. ob­róbką nadającą ostateczne wykończenie i charakterystyczny wygląd powierzchni ele­mentu kamiennego. Nazwy czynności związanych z obróbką kamienia oraz ich określenia podano w BN--64/6747-05. Ręcznie dokonywane są następujące czynności: płytowanie — odbijanie lub rozłupywanie kamienia za pomocą płytownika w taki sposób, aby przynajmniej jedna z powierzchni była zbliżona do płaszczyzny: łupanie —dzielenie młotem więk­szych brył na mniejsze; klinowanie — jw., lecz klinami; szczelinowanie — jw., lecz przez nacinanie szczeliniakiem; odbijanie — zbijanie (usuwanie) nierów­ności młotem lub oskardem; krzesanie — nadawanie bryle w przybliżeniu pożądanego kształtu szpicakami, ciosakami, zębakami lub rębakami; grotowanie (szpico-wanie) — usuwanie wypukłości za pomocą grotów lub szpicaków; szlakowanie — wykonywanie równych pasków na krawędziach obrabianej bryły; groszkowanie lub gradzinowanie — obróbka powierzchni za pomocą groszkowników lub gradzin w celu jej wyrównania i nadania jej charakterystycznego wyglądu; dłutowanie — wykonywanie równomiernych cięć dłutem po powierzchni kamienia uprzednio przygo­towanej przez grotowanie lub groszkowanie; piłowanie ręczne — stosowane przy materiałach kamiennych miękkich; szlifowanie — wyrównywanie powierz­chni na gładko za pomocą zdzierania, grubego szlifowania i gładzenia, przy zastosowa­niu klocków i proszków karborundowych lub korundowych; polerowanie — nadawanie oszlifowanej powierzchni połysku przez nacieranie proszkami szlifierskimi i polerowniczymi. Mechaniczną obróbkę przeprowadza się za pomocą narzędzi pneumatycznych i urzą­dzeń mechanicznych. Do obróbki udarowej używa się młotów pneumatycznych z kompletem końcówek dostosowanych do sposobu obróbki. Narzędzia te nadzwyczaj przyspieszają robotę,, dając 1200 do 1400 uderzeń na minutę. Obróbkę ścierną przeprowadza się za pomocą pił mechanicznych i szlifierek. Kamienie miękkie lub średnio twarde mogą być przecinane piłami tarczowymi z blachy stalowej z ziarnami karborundu umocowanymi na obwodzie tarczy. Także z reguły piłami tar­czowymi obcina się boki płyt kamiennych. Do przecierania bloków stosuje się po­wszechnie piły ramowe (traki), rzadziej piły linowe. Postęp ciecia na trakach wynosi dla granitów ok. 1 cm na godzinę, a dla miękkich piaskowców — 5 do 10 cm ua godzinę. Szlifowania płaszczyzn i profilów dokonuje się za pomocą tarcz szlifierskich. Do szlifowania grubego służy tarcza o średnicy od 10 do 35 cm, grubości 5 do 6 cm i od 60 do 100 obr/min. Do obróbki kantów i profilów służą frezarki. Złożone profile można wykonać za pomocą frezarki pomysłu R. Sobieszka. Niektóre z krajowych granitów (np. granit strzegomski, a zwłaszcza granit strzeliński) odznaczają się doskonałą łupliwością: dają się klinować i łupać na dość cienkie (przeciętnie od 10 cm wzwyż) płyty do celów budowlanych z bezpośrednio w ten sposób uzyskaną gotową fakturą. Grubość takich płyt jest jednak zależna od ich formatu; przy większych formatach grubość nie może być zbyt mała. Na przykład bardzo trudno jest uzyskać płyty łupane grubości 14-M5 cm, jeżeli pozostałe ich wymiary mają wynosić 100 x 100 cm lub nawet 90 x 100 cm. Należy podkreślić, że ta metoda otrzymywania płyt granitowych jest pod względem pracochłonności wielokrotnie tańsza i szybsza w stosunku do płyt piłowanych.