Zaprawy i wyprawy specjalne
Należą do nich m.in. masa tynkopodobna Fib-rofob WP, masy tynkarskie „Poltex", „Polmin" emulsyjna masa tynkarska EMT oraz plastyczna masa tynkarska PMT/Z.
Masa tynkopodobna Fibro l'ob WP. Fibrofob WP jest włóknistą zaprawą plastyczną, przygotowaną fabrycznie. W skład jej wchodzą: spoiwo wapienno--polioctanowinylowe, wypełniacz w postaci piasku o odpowiedniej granulacji, włókno celulozowe, pigmenty mineralne światło- i alkalioodporne, środek retencyjny (metylo-hydroksycelulozy) oraz środek hydrofobizujący z utwardzaczem. Zawartość suchych składników masy powinna wynosić co najmniej 85%.
Konsystencja masy jest gęstoplastyczna i wynosi 5 cm głębokości zanurzenia stożka opadowego. Mimo tak gęstej konsystencji masa Fibrofob WP, dzięki właściwościom tiksotropowym (podatność do upłynnienia pod wpływem ruchu), nadaje się do nanoszenia za pomocą mechanicznych przyrządów natryskowych.
Gęstość pozorna masy w stanie świeżym wynosi 1,64, zaś suchej wyprawy Fibrofob WP — 1,25 g/cm3, przyczepność do gładkich podłoży betonowych w stanie suchym — ok. 1 MPa (10 kG/cm1), a po nasyceniu wodą — ok. 0,8 MPa (8 kG/cmł).
Nasiąkliwość masy wodą, odniesiona do powierzchni wynosi nie więcej niż 0,1 g/cm1.
Roztwór gruntujący podłoże pod masą tynkarską Fibrofob WP jest mieszaniną emulsji Vinacet D-5 (polioctanowinylowa) z wodą i z rozpuszczalnikiem nitro, o wagowych proporcjach 1:3:0,2. Orientacyjne zużycie środka gruntującego wynosi ok. 0,3 1 na 1 m2 powierzchni.
Masa Fibrofob WP powinna być przechowywana w szczelnie zamkniętych opakowaniach z materiałów odpornych na korozję, w pomieszczeniach krytych, w temperaturach wahających się w granicach od +5 do +25°C. Gwarancyjny okres przechowywania masy Fibrofob WP w takich warunkach wynosi 30 dni. Optymalne właściwości robocze i użytkowe wykazuje masa Fibrofob WP w okresie pierwszych 2 tygodni od wyprodukowania.
Wyprawy zewnętrzne z masy tynkopodobnej Fibrofob WP mogą być wykonywane na zewnętrznych powierzchniach prefabrykowanych elementów ściennych wielkopłytowych, w wytwórniach prefabrykatów lub po ich wbudowaniu, a także na powierzchniach zewnętrznych budynków wznoszonych systemem monolitycznym z betonów kruszywc-wych lub komórkowych.
Wymagania w zakresie wykonywania wyprawy oraz jej badanie są podane w BN-72/ /8841-18 oraz w załącznikach 1 i 2 do świadectwa nr 214/ME/75(7).
Wyprawa z masy Fibrofob WP o grubości 2-r-3 mm uzyskują wystarczające właściwości eksploatacyjne w ciągu 12-r48 godzin, w zależności od warunków temperatu-rowo-wilgotnościowych otoczenia.
Badania w ramach odbioru technicznego prowadzić należy nie wcześniej niż po 7 dniach od jej wykonania. Dla elewacji wykonywanych na zewnętrznych powierzchniach
budynków dodatkowo wymaga się, ażeby w okresie 7 dni poprzedzających badanie nie było opadów deszczu, a temperatura nie spadła poniżej + 5°C.
Masa tynkarska „Polte x'n) jest produktem fabrycznym w postaci proszku. Jest to mieszanina spoiwa hydraulicznego z drobnoziarnistymi wypełniaczami, pigmentami i dodatkami.
Barwa tynku wykonywanego z masy „Poltex" może być, w zależności od dodanego pigmentu, np.: biała, szara, żółta, pomarańczowa, beżowa, wrzosowa, błękitna, zielona i czarna. Masa „Poltex" służy do wykonywania dekoracyjnej faktury zewnętrznej^na elementach z betonów komórkowych i kruszywowych, w warunkach zakładu prefabry-kacji i na budowie. W przypadku nakładania masy „Poltex" na beton komórkowy należy wykonać impregnację podłoża środkiem gruntującym opartym na żywicy silikonowej.
Przygotowanie zaprawy tynkarskiej z masy „Poltex" polega na mechanicznym wymieszaniu suchych składników z wodą. Konsystencja zaprawy powinna odpowiadać zanurzeniu stożka opadowego na głębokość 849 cm. Zarób powinien być zużyty w ciągu 6 godzin od chwili wlania wody.
Zużycie masy „Poltex" wynosi 34-5 kg na 1 m2 powierzchni (w zależności od jej gładkości).
Masa tynkarska „Poltex" powinna być transportowana i magazynowana bez dostępu wilgoci, w temperaturze nie niższej od + 5°C. Gwarantowany okres przechowywania masy „Poltex" w takich warunkach wynosi 9 miesięcy.
Czas wstępnego dojrzewania zaprawy wynosi 124-24 godzin. Czas całkowitego stwardnienia ok. 3 miesiące.
Warunki stosowania masy tynkarskiej „Poltex" podano w wytycznych COBR „CEBET"(11>.
Masa tynkarska „P olmin" jest trójskładnikowa. Składa się z suchej mieszanki cementowej z wypełniaczami mineralnymi, kruszywa inkrustującego i wodnej dyspersji polimerowej, przygotowanej fabrycznie. Do inkrustacji stosuje się grys kamienny o uziarnieniu od 1 do 3 mm, wykonany z granitu, marmuru, dolomitu, twardych wapieni lub gabra. W przypadku gdy podłożem jest beton komórkowy stosuje się warstwę gruntującą, którą sporządza się z mieszaniny dyspersji wodnej, wody i białego cementu, dozowanych w stosunku wagowym 1:1:2.
Na wszystkie rodzaje podłoży masę tynkarską Polmin nanosi się mechanicznie 3 warstwami, z których pierwszą stanowi warstwa podkładowa (sucha mieszanka Polmin + dyspersja Polmin w stosunku 1:5), drugą — warstwa kruszywa inkrustującego i trzecią — warstwa nawierzchniowa (dyspersja Polmin rozcieńczona w stosunku 1:1).
Masę tynkarską Polmin stosować można zarówno w warunkach budowy, jak też w stacjonarnych zakładach prefabrykacji, do wykonywania faktur na elementach wielkopłytowych. Proces dojrzewania faktury polega głównie na hydratacji cementu i żelowaniu żywicy. Czas osiągnięcia wstępnej wytrzymałości wynosi do 24 godzin od czasu wykonania ostatniej warstwy. Całkowity czas twardnienia wynosi 7 dni.
Warunki transportu, magazynowania i okres trwałości są takie same jak przy masie tynkarskiej „Poltex".
Emulsyjna masa tynkarska EMT1' jest fabrycznym produktem dwu-składnikowym, składającym się z farby podkładowej i masy tynkarskiej. Masa jest wykonana z wodnej dyspersji polimeru zmieszanej z wypełniaczami uniwersalnymi — pigmentami i środkami pomocniczymi. W zależności od zastosowanego pigmentu masa tynkarska może być produkowana w kolorach: białym, kremowym, szarym, żółtym o różnych zabarwieniach, zielonym o różnych zabarwieniach, popielatym, szarym, różowym, fioletowym, wrzosowym, czerwonym ttp.
Masa tynkarska EMT jest przeznaczona do wykonywania faktur elewacyjnych na wszystkich podłożach budowlanych, szczególnie z betonu komórkowego i kruszywowe-go, na budowach i w zakładach prefabrykacji. Przystosowana jest do nakładania sposobem mechanicznym, przy zastosowaniu lekkich agregatów tynkarskich typu AS 10 M. Na 1 m2 powierzchni elewacyjnej zużywa się 2,5-r3,5 kg masy tynkarskiej EMT.
Masa EMT powinna być magazynowana w pomieszczeniach zadaszonych, w temperaturze od +10 do +30"C. W tych warunkach okres gwarancyjny przechowywania wynosi do 6 miesięcy.
Plastyczna zaprawa tynkarska PMT/Z2>. Wyprawa zewnętrzna z plastycznej masy tynkarskiej PMT/Z służy do nakładania na elewacyjne powierzchnie betonowe prefabrykatów wielkowymiarowych lub ścian monolitycznych. Zaprawa jest mieszaniną spoiwa mineralnego z dodatkiem emulsji żywicznych, pigmentów barwiących i wypełniaczy mineralnych.
Masa PMT/Z charakteryzuje się dobrą przyczepnością do podłoża, odpornością na działanie czynników atmosferycznych i uszkodzeń mechanicznych. Masa tynkarska może być wykonywana w kolorach: żółtym, czerwonym, zielonym, beżowym, niebieskim i czarnym. Warunki magazynowania wymagają magazynów zadaszonych o temperaturze nie niższej od +5°C. Okres gwarancyjny wynosi w tych warunkach magazynowania do 3 miesięcy. Zużycie zaprawy wynosi 4-7-5 kg na 1 m2 powierzchni elewacji.