Łaźnie i pralnie
W warunkach wiejskich projektowane są przeważnie łaźnie toaletowe, służące do kąpieli i zawierające natryski, kabiny z wannami i parnie.
Natryski są najbardziej ekonomiczne pod względem zużycia wody i czasu trwania kąpieli, a także zmniejszają niebezpieczeństwo przenoszenia chorób.
Wanny nadają się do kąpieli mineralnych oraz dla osób starszych i chorych, wymagają jednak dokładnego mycia i dezynfekcji po każdej kąpieli.
W łaźni parowej występuje pod wpływem wysokiej temperatury obfite wydzielanie potu z organizmu. Parnia nie nadaje się dla osób chorych.
Rozwiązania łaźni przewidują podział na część dla mężczyzn i część dla kobiet. Łaźnie bez tego podziału wykorzystywane są przez mężczyzn i kobiety w różnych godzinach lub w różnych dniach tygodnia.
Ilość miejsc w łaźni powinna odpowiadać ok. 1% ogółu ludności w obsługiwanym rejonie.
Program użytkowy łaźni wiejskiej przewiduje następujące pomieszczenia:
— przedsionek, hall-poczekalnia, szatnia, kasa, zakład fryzjerski,
— rozbieralnie, pomieszczenie z natryskami, kabiny z wannami, par-nia, pomieszczenia sanitarne, pomieszczenie wytwornicy pary,
— pokoje administracji i personelu, magazyn bielizny,
— w łaźniach dysponujących odkażalnią oddawanie brudnej odzieży do komory dezynfekcyjnej i wydawanie czystej odzieży odbywa się z pomieszczenia rozbieralni (Rys. 1. 52., 1. 53.).
W osiedlach wiejskich występują trzy zasadnicze rodzaje usług pralniczych:
— pralnie bielizny i garderoby,
— pralnie garderoby z punktem przyjmowania bielizny lub pralnią samoobsługową bielizny,
— punkty przyjmowania bielizny i garderoby.
Program użytkowy pralni składa się z następujących pomieszczeń: recepcji z przedsionkiem, sortowni i magazynów bielizny brudnej i czystej, sortowni i magazynów garderoby brudnej i czystej, pralni bielizny i garderoby, prasowalni, pomieszczeń dla personelu i szatni, pomieszczeń sanitarnych i pomieszczenia na sprzęt porządkowy.
Program użytkowy punktu przyjmowania bielizny i garderoby składa się z recepcji z przedsionkiem, magazynów bielizny i garderoby czystej i brudnej, pokoju personelu i szatni oraz pomieszczeń sanitarnych.
W układzie funkcjonalnym pralni przewiduje się dwa oddzielne wejścia dla klientów, oddających bieliznę lub garderobę brudną i odbierających czystą, oraz wejścia gospodarcze na zapleczu budynku.
Z uwagi na duże zapotrzebowanie na wodę i ciepło, łaźnie i pralnie realizowane są najczęściej wspólnie w jednym budynku i posiadają wspólną kotłownię lub lokalizowane są w najbliższym sąsiedztwie kotłowni, obsługującej cały ośrodek. Miejsce lokalizacji powinno umożliwiać łatwe doprowadzenie wody i odprowadzenie ścieków.
Łaźnie i pralnie mogą być powiązane z ośrodkiem społeczno-usługo-wym lub techniczno-gospodarczym wsi.
Powierzchnia działki w przypadku samodzielnego sytuowania ok. 0,05 0,10 ha. (Rys. 1. 54., 1.55.).