Gnojownie i zbiorniki na gnojówkę
Usuwanie obornika należy do najbardziej pracochłonnych i uciążliwych czynności związanych z obsługą zwierząt.
W tradycyjnym systemie chowu zwierząt, stosowane były budynki
tzw. głębokie — o zagłębionych legowiskach w stosunku do terenu. Obornik usuwany był 1 raz w roku i wywożony na pole. Brak dostatecznej ilości słomy w gospodarstwach rolnych, spowodowany zmianami w strukturze zasiewów i dużą koncentracją zwierząt, zadecydował o przejściu do nowych rozwiązań w budynkach inwentarskich.
Współczesne rozwiązania budynków inwentarskich charakteryzują się płytką posadzką z różnymi wariantami układu stanowisk i usuwania obornika. Obornik z tych budynków usuwany jest codziennie do gnojowni zlokalizowanej na zewnątrz budynku. Transport obornika z budynku do gnojowni odbywa się przeważnie mechaniczne. Stosuje się do tego celu wózki z przechylnymi skrzyniami, przenośniki łańcuchowo-zgarniakowe itp.
Gnojownią rozwiązywana jest zwykle jako prostokątny, podłużny zasobnik ograniczony ścianami oporowymi (rys. 4.143.). Wielkość gnojowni zależy od ilości bydła oraz okresu magazynowania. Gnojownię lokalizuje się jak najbliżej budynku inwentarskiego, na ciągu gnojowym — od strony północnej, w miejscu ocienionym i osłoniętym od wiatru. Płyta gnojowa powinna być zlokalizowana w miejscu nie zalewanym przez wody deszczowe, wykonana z materiałów szczelnych, uniemożliwiających przenikanie gnojówki do gruntu. Najdogodniejsze dla tego typu urządzeń są tereny o naturalnym spadku. Wielkość gnojowni oblicza się przyjmując 2 - 3 m2 na 1 sztukę.
Urządzeniem związanym z usuwaniem nieczystości z budynków inwentarskich jest zbiornik na gnojówkę, do którego odprowadza się płynne nieczystości z pomieszczenia dla zwierząt i z gnojowni. Pojemność zbiornika oblicza się przyjmując 0,5 m3/szt. W nowoczesnych rozwiązaniach budynków inwentarskich zarzucone zostały tradycyjne sposoby usuwania nieczystości zarówno stałych jak i płynnych. Zastosowanie podłóg rusztowych w oborach bezściołowych eliminuje maksymalnie te uciążliwe czynności. Obornik w postaci półpłynnej
jest przepompowywany do zbiornika na gnojowicę, a następnie do cystern, którymi wywozi się go na pole.
System urządzeń odprowadzających gnojownicę, jak kanały, rurociągi, zbiorniki i urządzenia pompujące eliminują w dużym stopniu pracę rąk ludzkich. Jednak, ażeby taki system usuwania nieczystości był możliwy, nie wystarczy zastosowanie nowoczesnego sprzętu mechanicznego, należy również dostosować do nowej technologii sam budynek, tzn. jego układ funkcjonalny i wyposażenie wewnętrzne .