Transport mieszanki betonowej
Transport mieszanki betonowej powinien być tak
zorganizowany, aby nie powodować jej segregacji i zmian w składzie. Dobór środków
transportowych jest uzależniony od ogólnej organizacji zakładu. Na ogół do transportu
mieszanki betonowej stosuje się zasobniki lub odpowiednie wózki kolebowe. W przypadku stosowania przenośników taśmowych do transportu prędkość posuwu taśmy
nie powinna być większa od 1 m/s. Przy transporcie do góry kąt pochylenia nie powinien
przekraczać 18°, zaś przy transporcie w dół — 12°. Przenośniki powinny być wyposażone w zgarniarki do ciągłego oczyszczania taśmy.
Betonu jamistego nie wolno transportować za pomocą przenośników taśmowych.
Jeżeli mieszanka betonowa uległa w czasie transportu segregacji, nie należy jej bezpośrednio wprowadzać do formy, ale zastosować pośrednie jej wyładowanie na specjalnie do tego celu przygotowanym pomoście. Z pomostu można mieszankę betonową podawać małymi porcjami do formy. Zabieg ten właściwie zastosowany likwiduje w dostatecznym stopniu rozsegregowanie masy betonowej.
Mieszankę betonową należy zaformować w okresie nie dłuższym niż 30 minut po jej wymieszaniu.
Formy. Przy produkcji elementów prefabrykowanych z betonów lekkich należy stosować formy stalowe. Tylko w szczególnych przypadkach (np. mała seria elementów, duże tolerancje wymiarowe) dozwolone jest używanie form drewnianych, obitych blachą.
Zbrojenie. Zbrojenie należy stosować zgodnie z dostarczoną dokumentacją. Uprzednio oczyszczone zbrojenie powinno być stabilnie ułożone w formie w taki sposób, aby zapewnić (np. za pomocą wkładek dystansowych) równomierne i właściwe jego otulenie betonem
Układanie i zagęszczanie masy betonowej. Mieszankę betonową należy układać równomiernie na całej powierzchni formy. Niedopuszczalne jest zrzucanie masy betonowej z wysokości większej niż 2,0 m. W przypadku większych wysokości można stosować rury teleskopowe lub rynny, które wymagają zaopatrzenia dolnej części w tarcze zmniejszające prędkość przesuwu mieszanki betonowej oraz nadające jej pionowy kierunek opadania. Przy transporcie mieszanki betonowej podajnikami należy je opróżniać tak, aby układała się ona równomierną warstwą w formie, a nie w postaci stożka nasypowego. W tym przypadku może zachodzić zjawisko częściowej segregacji grubszych ziarn kruszywa w wyniku różnej wartości ich kąta zsypu. Po zawibrowaniu w miejscach takich struktura betonu będzie znacznie bardziej porowata, co spowoduje obniżenie jego wytrzymałości.
Mieszankę betonową należy układać w formie warstwami o grubości ok. 30 cm. Sposób zagęszczania betonu zależy od jego struktury. Betony jamiste powinny być zagęszczane w zasadzie tylko przez ubijanie lub sztychowanie. Stosowanie w tym przypadku wibrowania może prowadzić do spływania zaczynu z ziarn kruszywa. Powoduje to powstawanie niejednorodnej struktury elementu, gdyż partie dolne, do których spłynął zaczyn, będą miały znacznie wyższą wytrzymałość aniżeli partie górne, a łączna wytrzymałość elementu ulegnie wyraźnemu obniżeniu.
Beton zwarty i półzwarty należy zagęszczać przez wibrowanie. Zaleca się stosowanie wibratorów wysokiej częstotliwości (6-r9 tys. drgań/minutę). Na efektywność wibracji na stojakach lub stołach wibracyjnych wpływa wartość przyspieszenia określana wielokrotnością przyspieszenia ziemskiego g (g — 9,81 m/s2).
W przypadku zagęszczania na stole wibracyjnym lub na stojakach wibracyjnych forma powinna być sztywno przymocowana do powierzchni stołu zaciskami śrubowymi lub chwytnikami elektromagnetycznymi. Bardzo dobre wyniki uzyskuje się stosując zagęszczenie przy równoczesnym obciążeniu górnej powierzchni mieszanki betonowej (ok. 4 g/cm2).
Coraz powszechniej stosowane formy uchylne, przede wszystkim do wykonywania wielkowymiarowych elementów ściennych, uniemożliwiają stosowanie stołów wibracyjnych lub wibratorów przyczepnych. W takich przypadkach stosuje się wibratory wgłębne lub powierzchniowe.
Zagęszczając beton wibratorami powierzchniowymi należy odpowiednio dobrać grubość warstwy betonu do promienia skutecznego działania wibratora (zazwyczaj od 15 do 20 cm). W celu lepszego związania obu warstw ze sobą należy warstwę zagęszczoną wibratorem powierzchniowym uczynić szorstką przed nałożeniem na nią następnej warstwy betonu.
Zagęszczając wibratorami wgłębnymi należy stosować wyłącznie wibratory o częstotliwości 6 do 9 tys. drg/min i o średnicy buławy od 5 do 7 cm. Zagłębienie i wyjmowanie buławy powinno odbywać się pod kątem 45°. Szybkość wyjmowania buławy powinna być mała, tak aby następowało wypełnienie mieszanką betonową powstałego otworu.
Czas wibrowania powinien być ustalony doświadczalnie i ściśle przestrzegany. W przypadku betonów zwartych jako koniec okresu wibrowania należy przyjmować moment, kiedy beton po wypełnieniu formy przestaje osiadać (luźno usypana mieszanka betonowa o konsystencji gęstoplastycznej zmniejsza swą objętość w wyniku wibrowania o ok. 25%).
Do nowszych rozwiązań stosowanych w procesie zagęszczania należy wibrowanie mieszanki betonowej w trakcie napełniania nią formy — w momencie wypływu z pojemnika. W tym celu stosuje się wibratory przyczepne wysokiej częstotliwości zamontowane u wylotu zasobnika mieszanki betonowej.