TYNKI
Sporządzane są z różnego rodzaju zapraw tynkarskich i mogą być różne pod względem faktury. Istotnym warunkiem wpływającym na właściwą funkcję tynku jest przygotowanie odpowiedniego podłoża i sposób wykonania zaprawy. Podłoże musi być stałe (nie może ulegać przemieszczeniu), suche i czyste. Szczególnie podkłady silikatowe, charakteryzujące się wysoką chłonnością wody, muszą być odpowiednio zwilżone, aby porowaty materiał ściany nie odebrał zaprawie wody potrzebnej do jej związania i stwardnienia. Także na podkłady te nie powinno się stosować tynków ce-mentowo-wapiennych, ponieważ materiały silikatowe, oprócz wyraźnej chłonności wody, charakteryzują się dużymi zmianami objętościowymi i małą przewodnością cieplną. Do wypraw na podkładach drewnianych musi być wprowadzona warstwa pośrednia, przymocowana do ściany, oddzielająca ścianę od tynku (warstwa papy, siatka Rabitza, siatka Keramid). Również w przypadku tynkowania ścian o różnej rozszerzalności materiałów podkładowych należy w spoinach stykowych zastosować osiatkowanie, aby zapobiec odpadaniu tynku.
Jednym z najważniejszych czynników decydujących o trwałości jest odporność na mróz. Nie ma jednak takiej zaprawy, która mogłaby wytrzymać ciśnienie krystalizującego się na ścianach lodu. Dlatego nie należy tynkować ścian w czasie mrozów, aby po zmianie temperatury tynk nie odpadł. Tynk przygotowany z piasku gruboziarnistego ma niewielką trwałość, zwłaszcza na większych powierzchniach.
Drobne ziarno powoduje tworzenie się szczelin i uszkodzenie tynku przez wodę i mróz. Piaski gliniaste zaś powodują kurczenie się tynku i powstawanie szczelin. Zanieczyszczenia w piasku powodują niewłaściwe związanie tynku, a związki organiczne - jego zabarwienie w kolorowe cętki. Zabarwienie tynku i powstanie plam wystąpić może też wtedy, gdy podłoże będzie miało lokalne zawilgocenia. Trzeba więc uważać, aby podkłady były suche i czyste, a do tynku używany był tylko piasek dobrej jakości. Na zewnątrz nie należy stosować tynków gipsowych. Cement hutniczy zawarty w tynku powoduje plamy, zbyt duża ilość spoiwa w zaprawie tynkarskiej - pęknięcia, przenikanie wody i inne uszkodzenia tynku. Zbyt mała ilość spoiwa powoduje odpiaszczenie tynku i jego szybkie zniszczenie. Na mury betonowe lub prefabrykaty z betonu można kłaść tynki cementowe. Rodzaje tynków zewnętrznych:
surowy tynk zewnętrzny o grubości około 10 mm sporządza się z zaprawy wapiennej. Kładzie się go szczególnie w miejscach, w których nie zależy nam na ładnym wyglądzie, czyli przy tynkowaniu muru kamiennego czy mieszanego. Surowy tynk jednowarstwowy o grubości 15 mm, wygładzany drewnianą packą, może być sporządzony z zaprawy wapiennej,
tynk fakturowy - sporządza się z dwóch warstw. Podstawą jest zaprawa wapienno-cementowa o grubości około 15 mm. Na nią kładzie się warstwę wierzchnią (narzut) z produkowanej przemysłowo mieszanki o grubości 10 mm. Całość można wykończyć np. skrobaniem,
tynk zacierany na gładko - układa się dwoma warstwami. Na grunt stosuje się również zaprawę cementowo-wapienną, a narzut stanowi warstwa delikatnej zaprawy wapiennej o grubości 3-4 mm,
tynk cementowy - sporządzony jest z zaprawy cementowej o grubości około 10 mm,
tynk kamyczkowy - wyprawę tę wykonuje się na zaprawie cementowej, do której używa się jako kruszywa np. klińca. Po stwardnieniu zaprawy powierzchnię czyści się i zmywa wodą. Warstwa tynku po wykończeniu ma grubość 15 mm. Rodzaje tynków wewnętrznych:
surowy tynk wewnętrzny - sporządza się z zaprawy wapiennej dwuwarstwowo (o grubości około 15 mm). Ostatnią warstwę szpachluje się lub pozostawia bez szpachlowania,
tynk gładki wapienny - ma dwie warstwy. Pierwszą warstwę tworzy grunt sporządzony z zaprawy cementowej lub cementowo-wapiennej, a drugą zaprawa wapienna o grubości około 15 mm. Powierzchnię wygładza się filcową lub drewnianą packą,
surowy tynk gipsowy - ma grunt wykonany z zaprawy wapiennej. Narzut gipsowo-wapienny po wyschnięciu wygładza się stalową packą,
wapienny tynk stiukowy - wykonuje się jako trój-warstwowy, o grubości 15-20 mm. Pierwsza i druga warstwa to zaprawa wapienna, trzecia natomiast to delikatna zaprawa wapienna wygładzona filcową packą,
surowy tynk cementowy - zacierany na gładko, wykonany z zaprawy cementowej o grubości 10 mm,
cementowy tynk wypalany - dwuwarstwowy. Po związaniu zaprawy wykonuje się na niej gładź cementową i wygładza stalową packą do uzyskania gładkiej, połyskującej powierzchni. Ten rodzaj tynku stosowany jest w pomieszczeniach, w których mamy do czynienia z występowaniem wody. Do tynku można dodać mieszankę wodoszczelną.
Nowoczesne tynki plastosilikatowe sprawdzają się przy zastosowaniu cienkiej warstwy na podkładach z materiałów silikatowych. Jest to wyjątkowo dobry rodzaj tynku do tynkowania takich podkładów, ponieważ szybko odessana woda doprowadza w efekcie do powstania powłoki ochronnej zabezpieczającej przed nadmiernym uszkodzeniem tynku.