Wymagania techniczne dla kruszyw budowlanych
Wymagania dla kruszyw budowlanych podano w odpowiednich normach przedmiotowych.
(BN-69/6721-04). do wypraw tyn-
Piasek do zapraw i wypraw budowlanych Odróżnia się trzy odmiany piasku: I — do zapraw murarskich, II karskich, III — do gładzi. Odmiany te różnią się uziarnieniem i mają różne wymagania (tabl. 4-6). Graniczne krzywe przesiewu dla tych trzech odmian piasku podano na rys. 4-1.
Piasek do betonu zwykłego (BN-69/6721-02). Norma przewiduje dwie odmiany piasku różniące się wyłącznie uziarnieniem i piasek klasyfikowany. Krzywa przesiewu piasku odmiany pierwszej powinna mieścić się
w polu pomiędzy krzywymi a-b na rys.
Wymagania techniczne dla tych trzech odmian piasków podano w tabl. 4-6, a asortyment produkowanych kruszyw grubych — w tabl. 4-7.
Żwir (BN-69/6721-02). Odróżnia się dwa gatunki żwiru: I, II oraz żwir przeznaczony do betonów klas powyżej B 170 wg normy PN-63/B-06250*', o gwarantowanej wytrzymałości na ściskanie, wynoszącej dla frakcji:
5-T-8 mm — 21 MPa (210 kG/cm2), 8-ł-16 mm — 14 MPa (140 kG/cm2), 16-r32 mm — 7 MPa (70 kG/cm2).
Żwiry przeznaczone do betonów klas B 170 wg PN-63/B-06250 i niższych nie muszą spełniać tego warunku.
Wymagania techniczne dla żwirów podano w tabl. 4-8.
Mieszanki żwirowo-piaskowe (BN-69/6721-02). Mieszanki te stanowią mieszaninę ziarn o wymiarze powyżej 1 albo 2 mm. Zgodnie z normą przedmiotową ilość ziarn o wymiarze do 4 mm w tych mieszankach nie może przekraczać 30% w przypadku mieszaniny ziarn od 1 mm wzwyż i 25% w mieszaninie od 2 mm wzwyż. Pozostałe wymagania techniczne jak dla żwiru odpowiedniego gatunku.
Mieszanki piaskowo-iwirowc (BN-69/6721-02). Są to mieszaniny piasku i kruszywa grubego o ziarnach do 16 lub 32 mm, w których zawartość ziarn do 4 mm nie powinna przekraczać 60%. W przypadku uzgodnienia pomiędzy dostawcą a odbiorcą zawartość ziarn od 0 do 2 mm (punkt piaskowy) nie powinna wykazywać różnic większych niż 20% od uzgodnionej średniej.
Tłuczeń żwirowy (BN-69/6721-02). Jest to kruszywo otrzymywane przez przekruszenie, odsianych przy sortowaniu kruszywa naturalnego, ziarn o wymiarze przekraczającym wielkość nominalną. Wymagania techniczne podano w tabl. 4-8. Wytrzymałość tłucznia żwirowego przeznaczonego do betonów klas powyżej B170 wg PN-63/ /B-06250 nie powinna być mniejsza dla danej frakcji niż: 5-^8 mm — 15 MPa (150 kG/cm!), 8-7-16 mm — 10 MPa (100 kG/cmJ), 16-^32 mm — 6 MPa (60 kG/cmJ).
Wytrzymałość tłucznia żwirowego dla betonów klas B170 wg PN-63/B-06250 i niższych nie musi być określana.
Kruszywo kamienne łamane jest przedmiotem dwóch norm, a mianowicie:
BN-68/6723-01 odnoszącej się do kruszyw produkowanych ze skał magmowych oraz
BN-68/6723-03 dotyczącej kruszyw produkowanych z wapieni, marmurów i dolomitów o gęstości pozornej nie mniejszej od 1800 kg/m3.
Kruszywa te są oznaczane klasami określającymi najwyższą klasę betonu, do wykonania którego mogą być użyte.
Wymagania techniczne dla kruszyw łamanych zawiera tabl. 4-9. W kruszywie łamanym z wapieni, marmurów i dolomitów ilość ziarn frakcji najgrubszej nie może być mniejsza niż 30%.
Kruszywo z żużla wielkopiecowego kawałkowego. Żużel wielkopiecowy kawałkowy (PN-64/B-230O4) powstaje w wyniku powolnego studzenia płynnego żużla wielkopiecowego w kadziach wózkowych bądź w dołach zlewnych lub z eksploatacji hałd żużlowych. Powolne chłodzenie płynnego żużla pozwala na uzyskanie materiału o drobnokrystalicznej strukturze. Kruszywo otrzymuje się w wyniku rozkruszenia żużla wielkopiecowego kawałkowego.
Kruszywo z żużla wielkopiecowego kawałkowego znajduje szerokie zastosowanie w drogownictwie (podbudowa nawierzchni, stabilizacja gruntów, budowa lżejszych typów dywaników smołowych i asfaltowych) w kolejnictwie (podsypka pod tory kolejowe) oraz w ograniczonym zakresie w budownictwie jako wypełniacz do betonów zwartych i jamistych.
Stosownie do normy PN-64/B-230O4 rozróżnia się dwie klasy kruszywa budowlanego z żużla wielkopiecowego kawałkowego, tj. I i II oraz dwa asortymenty: kruszywo sortowane i niesortowane. Wymagania techniczne dla kruszywa budowlanego podano wg PN-63/B-06731 w tabl. 4-10.