Keramzyt
Keramzyt (BN-76/6722-04) jest to sztuczne kruszywo lekkie otrzymywane przez wypalanie niskotopliwych, odpowiednio przygotowanych i zgrudkowanych surowców ilastych o różnej strukturze, począwszy od łupków ilastych przez zwarte i plastyczne iły aż do ciężkich glin, wykazujących zdolność do termicznego pęcznienia.
Podstawowymi agregatami produkcyjnymi do wypalania keramzytu są piece obrotowe o różnych wymiarach i konstrukcjach pracujące w różnorodnych układach technologicznych.
Ziarna keramzytu powinny mieć kształt zaokrąglony, zbliżony do kulistego. Zawartość ziarn o wskaźniku kształtu (stosunek największego do najmniejszego wymiaru tego samego ziarna) większym niż 2,5 nie powinna przekraczać 30%.
Regularny kształt, zawartość drobnych porów przeważnie zamkniętych, szczelna powłoka zewnętrzna zapobiegająca wnikaniu zaczynu cementowego oraz duża wytrzymałość mechaniczna ziarn powodują, że można z tego kruszywa uzyskać betony wysokich wytrzymałości, dobrze urabialne, przy odpowiednio mniejszym zużyciu cementu, a zarazem lżejsze, aniżeli przy zastosowaniu innych rodzajów kruszyw lekkich. Obecnie kruszywo to zaliczone jest do najlżejszych z produkowanych w kraju.
W zależności od wymiarów ziarn rozróżnia się pięć frakcji keramzytu: 042,5; 2,54 45; 5410; 10420 i 20440 (tabl. 4-3). W poszczególnych frakcjach dopuszcza się 20%, ziarn keramzytu nie mających spieczonej powłoki zewnętrznej lub otrzymanych przez rozkruszenie ziarn większych albo przez kruszenie spieków.
W zależności od gęstości nasypowej w stanie luźno usypanym rozróżnia się osiem klas keramzytu: 300, 400, 500, 600, 700, 800, 900, 1000 (tabl. 4-4).
Według PN-66/B-0230O1 klasy kruszyw lekkich oznaczono zgodnie z gęstością nasypową w stanie zagęszczonym. W BN-76/6722-04 przyjęto oznaczenie klasy keramzytu na podstawie gęstości nasypowej w stanie luźno usypanym, która jest ok. 12% mniejsza niż gęstość nasypowa w stanie zagęszczonym.
Z pozostałych wymagań stawianych kruszywu keremzytowemu należy wymienić:
skłonność do rozpadu; keramzyt poddany badaniu na skłonność do rozpadu wapniowego nie powinien wykazywać większego rozkruszenia ziarn badanej frakcji niż 1,5% wagowo;
zawartość związków siarki w przeliczeniu na SOa nie powinna przekraczać 1,5% wagowo.