Betony komórkowe wapienne i cementowe. Betony komórkowe mają jednolitą strukturę porowatą. Otrzymuje się je z zaprawy wapiennej lub cementowej spienionej przez dodanie do niej środków spulchniających. Jako kruszywa używa się mielonego piasku, lotnego popiołu lub mielonego żużla paleniskowego o jak najmniejszym uziar-nieniu. Wytrzymałość i skurcz betonu komórkowego są inne w kierunku wzrostu masy i w kierunku do niego prostopadłym. Wytrzymałość betonu w kierunku prostopadłym do kierunku wylewania masy jest ok. 30% wyższa od wytrzymałości w kierunku do niego równoległym. Betony komórkowe odznaczają się dużym skurczem podczas wysychania. Po okresie dojrzewania skurcz dochodzi do 0,05%. W zależności od rodzaju użytego środka spulchniającego oraz materiału wiążącego otrzymuje się: gazobeton wapienny, gazobeton cementowy, pianobeton i pianogazosilikat. Gazobeton wapienny (cementowy) produkuje się w autoklawach z zaprawy wapiennej (cementowej) zmieszanej z proszkiem aluminiowym i syntetycznymi środkami pieniącymi. Pianobeton otrzymuje się z zaprawy cementowej zmieszanej z pianą oddzielnie przygotowaną z kalafonii, ługu sodowego lub kleju kostnego. Z pianobetonu wytwarza się bloczki lub płyty, przeważnie na budowie. Ponadto z pianobetonu o gęstości pozornej 500-7-700 kg/m3 wykonuje się ocieplenia stropodachów. W celu przyspieszenia dojrze­wania pianobetonu można go nagrzewać parą niskosprężną o temperaturze nie prze­kraczającej 70°C. Pianogazosilikaty otrzymuje się z popiołów lotnych lub piasku mielonego na sucho, wapna palonego mielonego, surowego gipsu mielonego, środka pianotwórczego i proszku aluminiowego. Dojrzewanie pianogazosilikatu odbywa się w autoklawach w parze nasyconej o ciśnieniu 84-10 at. Z wyżej wymienionych betonów komórkowych wytwarza się bloki (odmiany 05, 07, 09) o wymiarach 490 x 240 x (240, 120, 60) mm oraz niezbrojone i zbrojone płyty ścien­ne i dachowe o różnych wymiarach. Asortyment tych wyrobów jest podawany w aktual­nych katalogach. Betony komórkowe gipsowe. Produkuje się je z zaczynów gipsowych spienia- nych środkami gazotwórczymi. Zależnie od rodzaju użytego środka spieniającego roz- różnia się gazogipsy i pianogipsy. G a z o g i p s otrzymuje się przez dodanie do zaczynu gipsowego środka gazo-twórczego, np. siarczanu glinowego. Gazogips nadaje się do stosowania na budowie do wyrobu płyt izolacyjnych o gęstości pozornej 500-H700 kg/m3. Fabrycznie wyrobów gazogipsowych nie produkuje się. P i a n o g i p s otrzymuje się z zaczynu gipsowego zmieszanego z pianą przygoto­waną np. z kazeiny, kalafonii i ługu sodowego. Pianogips w postaci bloków nadaje się na ściany działowe, a w postaci płyt o gęstości pozornej 5004700 kg/m3 do ocieplania ścian i stropów w miejscach zabezpieczonych przed zawilgoceniem. Styrobeton. Styrobeton uzyskuje się przez zmieszanie zaczynu cementowego lub zaprawy cementowej z granulkami styropianowymi. W zależności od stosunku skład- ników można uzyskać styrobeton o gęstości pozornej ok. 360 kg/m3 z zaczynu cemento- wego i o gęstości pozornej ok. 740 kg/m3 z zaprawy cementowej. Wymienione gęstości są orientacyjne. Styrobeton można wykonać na każdej budowie. Zastosowanie: jako izolacja cieplna stropodachów. Styropianobeton. Styropianobeton uzyskuje się z zaczynu cementowego, granulek styropianowych oraz piany (z kleju kostnego, kalafonii, ługu sodowego). Gęstość po- zorna ok. 340 kg/m3. Styropianobeton można wykonać na każdej budowie. Zastosowanie: izolacja cieplna stropodachów. Trocinobeton cementowy. Trocinobeton otrzymuje się przez mechaniczne zmie- szanie mineralizowanych trocin z drewna drzew iglastych i cementu z dodatkiem ciasta wapiennego w ilości ok. 25%. Trocinobeton wykazuje duży skurcz przy wysychaniu do­chodzący do 0,5%. Zastosowanie: do wyrobu bloków ściennych i płyt izolacyjnych na budowach oraz do wykonywania warstwy ocieplającej pod posadzkę. Płyty wlórkowo-cementowe. Płyty wiórkowo-cementowe uzyskuje się przez spra- sowanie mineralizowanych wiórków z drewna drzew iglastych zmieszanych z zaczynem cementowym. Do mineralizacji wiórków używa się chlorku wapniowego. Prodkowane mogą być: płyty izolacyjne (wg PN-54/B-20101) i konstrukcyjne (wg PN-54/I: 20100) o wymiarach 1000 x 500 x (30, 50, 70) mm. Asortyment wyrobów należy sprawdzać w aktualnych katalogach. Zastosowanie: izolacja cieplna ścian, stropów i dachów; izolacja przeciwdźwiękowa stosowana pod podłogami. Wema mineralna i wyroby z wełny mineralnej. Omówić należy wełnę mineralną, watę bazaltową, maty z wełny mineralnej i waty bazaltowej, folie, płyty i otuliny z wełny mineralnej. Wełna mineralna (PN-75/B-23100) jest to materiał składający się z cienkich, luźno i niesymetrycznie ułożonych włókien mineralnych impregnowanych olejami. Włókna otrzymuje się różnymi metodami (rozdmuchiwania, rozwłóknienia, rozrzucania surowca) ze stopionych skał naturalnych lub odpadów przemysłowych, szczególnie żużli wielkopiecowych. W zależności od właściwości fizycznych wełna jest produkowana w 3 gatunkach: i, u, ni. Zastosowanie: izolacja termiczna stropów poddaszy bez dostępu; izolacja urządzeń przemysłowych w temperaturze poniżej 600°C; produkcja przemysłowa filców, maf, płyt, otulin. Wata bazaltowa (BN-63/6755-01) składa się z cienkich, luźno i niesymetrycz­nie ułożonych włókien, uzyskanych metodą odśrodkowego rozwłóknienia stopionego bazaltu. W zależności od jakości rozróżnia się dwa gatunki, I i II. Wata bazaltowa jest koloru brązowego z odcieniem brunatnoszarym. Zastosowanie: izolacja stropów poddaszy bez dostępu; izolacja urządzeń przemysło­wych w temperaturze poniżej 700°C i produkcja przemysłowa mat bazaltowych. Maty z wełny mineralnej są produkowane w postaci prostokątnych arkuszy składających się z osnowy i przyszytej do niej drutem stalowym, nićmi lnianymi lub przędzą szewską odpowiednio grubej warstwy wełny mineralnej. W zależności od rodzaju osnowy i powiązania jej z włóknem rozróżnia się 3 typy mat o odporności na działanie temperatury: PB — na tekturze lub papierze bitumowanym — do 150°C, WS — na welonie szklanym — do 700°C, SD — na siatce drucianej — do 600°C, a w zależności od rodzaju wełny użytej do wyrobu rozróżnia się maty z wełny żużlowej (wg PN-68/B-23115) i maty z waty bazaltowej (wg BN-63/6755-02). Gęstość pozorna mat 100-r-140 kg/m3 w zależności od gatunku wełny, wymiary produkowanych mat 3000 x 100 x (30, 40, 50, 60, 70, 80) mm. Zastosowanie: w budownictwie na izolację termiczną i akustyczną ścian i stropów; jako izolacja zbiorników, przewodów grzewczych i chłodniczych w zakresie odpowiednich temperatur. Maty z waty bazaltowej (BN-63/6755-02) są produkowane w postaci arkuszy prostokątnych składających się z waty bazaltowej między dwiema warstwami osnowy z welonu szklanego, zszytych ze sobą nićmi z włókna szklanego. Arkusze są zwinięte w rulony. Zastosowanie: izolacje przewodów, zbiorników i pomieszczeń przemysłowych w za­kresie temperatur do 700°C. Filce i płyty z wełny mineralnej (BN-71 /6777-08) uzyskuje się przez sklejenie włókien wełny mineralnej lepiszczem fenclowo-formaldehydowym. Wyroby produkowane są o różnej gęstości pozornej: filce — 40, płyty miękkie — 60, płyty półtwarde — 80, 100, płyty twarde — 120, 150, 170 kg/m3. Filc jest produkowany o wymiarach: do 3000x (500, 1000)x (30, 40, 50, 60, 80) mm, a płyty o wymiarach: (500, 1000)x 500x (30, 40, 50, 60, 80) mm. Maksymalna temperatura stosowania: 140°C. Asortyment wyrobów należy sprawdzać w aktualnych katalogach. Wadą płyt jest ich nierównomierna ściśliwość w różnych miejscach, dochodząca nieraz do 50%, nadają się więc tylko do stosowania jako ocieplenie nie podlegające żad­nym obciążeniom użytkowym. Zastosowanie: izolacja cieplna i zimnochronna w budownictwie i przemyśle; izolacja akustyczna w budownictwie. Płyty z wełny mineralnej — TS (wg katalogu KBI-83.4/1) są produko­wane w Trzemesznie i odznaczają się w stosunku do poprzednich płyt równomierną ściśliwością. Asortyment wyrobów: płyty miękkie TS-60 o grubości 30, 50, 70, 80, 100, 120 mm, płyty półtwarde TS-80 i TS-100 o grubości 30, 50, 70, 80, 100 mm, płyty twarde TS-120, TS-150 o grubości 30, 40, 50, 60, 80 mm, płyty twarde TS-170, TS-180 o grubości 40, 50, 60 mm. Płyty są produkowane o wymiarach 500x 1200 mm, przy czym płyty TS-150, mogą mieć jedną powierzchnię o fakturze laminowanej i malowanej. Oprócz tych płyt są produkowane płyty Lamella (płyta pilśniowa z przyklejoną do niej prostopadle warstwą włókien) o wymiarach 1500 x 600 x 60 mm. Maksymalna temperatura stosowania: 160°C (z wyjątkiem płyt Lamella), powyżej tej temperatury następuje zwęglanie. Asortyment wyrobów należy sprawdzać w aktualnych katalogach. Zastosowanie: płyt TS-60, TS-80 — do izolacji ciepło- i zimnochronnej oraz akustycz­nej; płyt TS-100, TS-120, TS-150, TS-170 —do ocieplenia ścian z blach fałdowych, płyt TS-180 — do ocieplenia dachów płaskich i blach o fałdzie T40 i T55, płyt Lamella — do ocieplenia dachów płaskich z blach o fałdzie T80 i T100. Płyty z wełny mineralnej w oplocie siatki drucianej (PN-70/B-23110) są produkowane z wełny mineralnej gat. I w postaci prostopadłościa­nów o wymiarach 500 x 400 x (30, 40, 50, 60) i 1000 x 800 x (40, 70, 80, 100) mm. Maksymalna temperatura stosowania: 600°C. Zastosowanie: izolacje cieplne zbiorników i pomieszczeń przemysłowych. Otuliny z wełny mineralnej (BN-69/6755-10) są wykonywane w postaci kształtek półcylindrycznych przez prasowanie włókien mineralnych sklejonych lepisz­czem. Otuliny mają długość 1000 mm, średnicę wewnętrzną do 130 mm i grubość ścia­nek od 20 do 80 mm. Maksymalna temperatura stosownia: 250°C. Zastosowanie: izolacja przewodów parowych. Wata i przędza szklana oraz wyroby z nich. Omówiono watę i przędzę szklaną, maty, filce, płyty z włókien szklanych, welon szklany i szkło piankowe. Wata szklana (PN-67/B-13091) składa się z krótkich, luźno ułożonych włó­kien szklanych otrzymywanych różnymi metodami z roztopionej masy zwykłego szkła wapniowo-sodowego. Wata szklana ma barwę białą. W zależności od jakości rozróż­nia się dwa gatunki waty szklanej: I (70 kg/m3) i II (90 kg/m3). Dostarczana jest w wor­kach papierowych. Wata szklana odznacza się doskonałą izolacyjnością cieplną i akustyczną. Odporna jest na zmiany temperatury do 450''C. Zastosowanie: izolacja kanałów i przewodów, stropów i stropodachów, izolacja akustyczna; produkcja przemysłowa mat. Przędza szklana jest to materiał otrzymywany przez topienie szkła wap­niowo-sodowego i wyciągania go w cienkie nitki. Przędza ma barwę białą o nikłych odcieniach barwnych. Produkowana jest w gatunku I (70 kg/m3) i II (90 kg/m3). Odznacza się doskonałą izolacyjnością cieplną i akustyczną. Odporność na zmiany temperatury do 450°C. Dostarczana jest w workach papierowych. Zastosowanie: izolacja kanałów i przewodów, izolacja cieplna stropów i stropoda­chów, izolacja akustyczna; produkcja przemysłowa mat, welonów, filców i płyt. Maty z waty szklanej (PN-71/B-13102) lub z przędzy szklanej (BN-63/6755-05)*' są produkowane w postaci arkuszy prostokątnych z warstwy waty (gęstość pozorna 604-90 kg/m3) lub przędzy (gęstość pozorna 1304150 kg/m3) obszytej jedno- lub dwustronnie osnową (tektura falista, papier bitumowany, welon szklany). W zależności od rodzaju osnowy i nici (lniane, azbestowe, skręcone z włókien szklanych) mogą być stosowane w temperaturach do 100 i do 450°C. Arkusze zwinięte są w rulony. Wymiary arkusza: do 5000x 1000x (20, 30, 40, 50, 60, 70, 80) mm. Zastosowanie: izolacja cieplna i akustyczna przegród budowlanych, izolacja termicz­na przewodów grzejnych, zbiorników i urządzeń przemysłowych. . Welon z włókien szklanych (BN-78/6755-06) jest produkowany w po­staci cienkiej taśmy z włókien szklanych zaimpregnowanych mieszaniną lateksu, kleju skórnego lub krochmalu albo żywicami termoutwardzalnymi fenoloformaldehydowymi- Welon jest produkowany w 3 rodzajach o gramaturze: welon K — 40470 g/m2, welon M — 704110 g/m2, welon P — 604100 g/m2. Każdy rodzaj jest produkowany o szerokości 100, 150, 200, 250, 333, 500, 1000, 1100 mm. Długość taśmy w rolach: we­lony K i P — 2504 500 m, welon M — 2004400 m. Asortyment wyrobów należy sprawdzać w aktualnych katalogach. Zastosowanie: welon M —jako okładzina do wyrobów z włókna szklanego i mine­ralnego, welon K — jako nośnik dla laminatów asfaltowo-szklanych i epoksydowo--szklanych, welon P — osnowa pap w produkcji przemysłowej. Płyty z włókien szklanych do izolacji urządzeń chłodni­czych (BN-65/6755-09) są produkowane z włókien szklanych ułożonych na welonie szklanym i zespolonych ze sobą lepiszczem z nietoksycznych żywic sztucznych. Gęstość pozorna płyt wynosi 30-4-40 kg/m3. Płyty są produkowane w postaci prostopadłościa­nów o wymiarach zapotrzebowanych przez odbiorcę w granicach: długość 200-4-1500, szerokość 200-4-1000, grubość 30-4-100 mm. Stopniowanie wymiarów grubości co 10 mm. Zastosowanie: izolacja urządzeń chłodniczych, izolacja termiczna i akustyczna w bu­downictwie. Filce i płyty z włókien szklanych (BN-71/6755-11) produkowane są z włókien szklanych, ułożonych na welonie szklanym i zespolonych ze sobą lepisz­czem z żywic sztucznych. Gęstość pozorna: filce 30-4-40 kg/m3, płyty 70-4-100 kg/m3. Filce i płyty są produkowane o grubości 30-4-80 mm ze stopniowaniem co 10 mm; szerokości: filce — 500-4-1000 mm, płyty 200-4-1000 mm ze stopniowaniem co 100 mm; długości: filce — 3000+5000 mm ze stopniowaniem co 500 mm, płyty 200+1500 ze stopniowaniem co 100 mm. Asortyment wyrobów należy sprawdzać w aktualnych katalogach. Zastosowanie: izolacje termiczne i akustyczne w budownictwie. Szkło piankowe jest tworzywem komórkowym uzyskanym ze stopienia mączki szklanej zmieszanej ze sproszkowanymi dodatkami porotwórczymi (np. koks, grafit, węgiel drzewny, węglan wapniowy) w temperaturze ok. 800°C. Produkowane są dwa rodzaje szkła piankowego: białe (ZN-70/ZPCB-24) o porach otwartych (dodatek: węglan wapniowy), gęstości pozornej 300 kg/m3, czarne (BN-73/6827-01) o porach zamkniętych (dodatek: sadze), gęstości pozornej 120+T80 kg/m3. Szkło piankowe jest produkowane w postaci płyt białych o wymiarach (500, 375, 250) x 250 x (40, 50,60, 70) mm i płyt czarnych o wymiarach 500 x 500x(40, 60, 80, 100) mm. Szkło piankowe czarne w stosunku do białego ma około dwukrotnie mniejszy współ­czynnik przewodzenia ciepła, jest nienasiąkliwe i nie przepuszcza pary wodnej, lecz jednocześnie ma dwukrotnie mniejszą wytrzymałość na ściskanie, gorszą odporność chemiczną (nie może stykać się z zaprawą cementową) i jest dwukrotnie droższe. Oba rodzaje szkła są łatwe do obróbki, gdyż dają się piłować i ścierać papierem ściernym. Zastosowanie: przegrody w chłodniach; urządzenia chłodnicze; izolacja cieplna urzą­dzeń grzejnych i przegród w budownictwie przemysłowym i ogólnym; izolacja przeciw-dźwiękowa. Wyroby azbestowe. Omówiono tu papier azbestowy, tekturę azbestową i sznur. Papier i tektura azbestowa (PN-76/P-50516) są produkowane z włó­kien azbestowych najniższego gatunku, spojonych skrobią. Przy wyrobie tektury dodaje się wypełniacze. Papier o gęstości pozornej 750-7-950 kg/m3 jest produkowany w rolach lub arkuszach grubości 0,5, 1,0 i 1,5 mm. Wytrzymuje temperaturę 500°C. Tektura o gę­stości pozornej 900+1100 kg/m3 jest wyrabiana tylko w arkuszach. Wytrzymuje tem­peraturę 600°C. Zastosowanie: na izolacje cieplne podlegające znacznym naciskom. Sznur azbestowy produkuje się w postaci wałka z czystych azbestowych włókien chryzotylowych łub z włókien azbestowych mieszanych z włóknami bawełnia­nymi, oplecionych siatką z nici azbestowych. Średnica sznura wynosi 16-7-38 mm, a gę­stość pozorna zależnie od zagęszczenia włókien 250, 350 i 750 kg/m3. Temperatura sto­sowania: do 200°C (z bawełną) i do 500°C (bez bawełny). Zastosowanie: izolacja cieplna rurociągów i urządzeń narażonych na silne wstrząsy i drgania oraz gdy zachodzi potrzeba częstej i szybkiej wymiany izolacji. Wyroby termalitowe. Do izolacji wysokotemperaturowych są stosowane wy- roby termalitowe pod postacią cegieł, płyt i otulin. Cegła termalitowa (PN-75/B-12019) jest produkowana przez wypalenie uformowanej masy, składającej się z ziemi okrzemkowej lub krzemionkowej, glinki ogniotrwałej i dodatków organicznych (trociny drzewne, miał torfowy lub korkowy) spalających się w procesie wypalania cegły. Rozróżnia się dwie odmiany cegły termali-towej: NT (gęstość pozorna 650 kg/m3) — do izolacji termicznej w temperaturze do 650°C; WT (gęstość pozorna 750 kg/m3) do izolacji termicznych w temperaturze do 950°C. Wymiary cegieł: 250x120x65 mm. Cegła jest bardzo nasiąkliwa. Zastosowanie: izolacja cieplna urządzeń przemysłowych (piece przemysłowe, kotły). Kształtki termalitowe (otuliny, kliny, segmenty) produkowane są (wg BN-65/6754-03) tylko w odmianie WT w sposób jak cegły termalitowe. Otuliny są pro­dukowane o średnicach dopasowanych do najczęściej używanych rur. Inne kształtki są produkowane na zamówienie po dostarczeniu rysunków przez zamawiającego. Zastosowanie: jak cegły termalitowej. Zaprawa termalitowa (BN-65/6757-01) jest to sypka mieszanina zmielo­nych kopalin: ziemi okrzemkowej (ok. 60%) i glinki ogniotrwałej. Pakowana jest w worki (po 50 kg). Przed użyciem miesza się ją z wodą. Zastosowanie: łączenie cegieł i kształtek termalitowych, wygładzanie powierzchni izolowanych. Wyroby korkowe. Wyroby korkowe produkuje się z granulowanego śrutu kor- kowego. Są one jednym z najlepszych materiałów do izolacji cieplnej. Płyty korkowo-asfaltowe (BN-67/6752-07)*' otrzymuje się przez spraso­wanie na gorąco śrutu korkowego zmieszanego z asfaltem P-90. Produkowane są płyty o wymiarach powierzchni 1000 x 500 i grubości od 30 do 120 mm ze stopniowaniem co 10 mm. Gęstość pozorna płyt nie przekracza 280 kg/m3. Maksymalna temperatura stosowania: 50°C. Zastosowanie: izolacja ciepłochronna w budownictwie, głównie w chłodniach; izo­lacja aparatury przemysłowej. Płyty korkowo-białkowe otrzymuje się przez sprasowanie śrutu kor­kowego zmieszanego z lepiszczem białkowym. Produkowane są o wymiarach jak płyty korkowo-asfaltowe. Gęstość pozorna płyt: poniżej 200 kg/m3. Maksymalna tempera­tura stosowania: 120°C. Zastosowanie: izolacja cieplna i przeciwdźwiękowa różnych pomieszczeń oraz zbior­ników na ciepłe płyny i gazy. Płyty korkowe ekspandowane (BN-66/6752-04)*' otrzymuje się. przez cięcie bloków uzyskanych ze śrutu korkowego ekspandowanego w temperaturze ok. 280°C. Wymiary płyt: 1000 x 500x (30 +-120) mm ze stopniowaniem grubości co 10 mm. Gęstość pozorna płyt: 130 kg/m3. Maksymalna temperatura stosowania: 120°C. Płyty korkowe ekspandowane wyróżniają się spośród innych materiałów doskonałymi właś­ciwościami fizyczno-chemicznymi. Zastosowanie: izolacja termiczna i dźwiękochłonna w budownictwie ogólnym i prze­mysłowym, w przemyśle okrętowym i motoryzacyjnym. Otuliny korkowe są produkowane podobnie jak płyty w 3 rodzajach: korkowo-asfaltowe , korkowo-białkowe, korkowe ekspandowane. Zastosowanie: izolacja cieplna i akustyczna przewodów rurowych pracujących w tem­peraturze 50°C (otuliny korkowo-asfaltowe) lub 120°C (otuliny korkowo-białkowe i eks­pandowane). Płyty pilśniowe. Płyty pilśniowe (BN-74/7122-ll.OO) uzyskuje się przez praso- wanie rozwłóknionej masy drzewnej. Płyty pilśniowe porowate zwykłe (BN-74/7122-11.11) są produ­kowane o grubościach 9,5; 12,5; 16,0; 19; 22 i 25,0 mm, szerokości 1220 mm i długoś­ciach 2000, 2500, 3000 i 3500 mm w naturalnym kolorze kremowoszarym lub z jedną powierzchnią barwioną lub pokrytą ścierem bielonym. Gęstość pozorna płyt: 3000 kg/m3. Zastosowanie: izolacja cieplna i przeciwdźwiękowa ścian wewnętrznych działowych; ocieplenie stropów, stropodachów, poddaszy itp. Płytki pilśniowe porowate dźwiękochłonne są produkowane jedynie o wymiarach: 300x300x12,5 mm. Mają one perforację w postaci wgłębień walcowych do połowy grubości lub nacięcia ciągłe i przerywane. Płytki są w kolorze naturalnym lub z powierzchnią perforowaną barwioną łub pokrytą ścierem bielonym. Gęstość pozorna płytek: 300 kg/m3. Zastosowanie: wytłumianie dźwięków w pomieszczeniach o znacznej intensywności hałasów. Płyty pilśniowe twarde perforowane są produkowane o jednej grubości 3,2 mm, szerokości 1220 mm i długości 2000, 2500, 3000 mm w kolorze naturalnym jasnobrązowym lub z powierzchnią licową barwioną lub lakierowaną. Perforacja jest na wylot w różnym układzie. Ciężar objęt. ok. 1000 kg/m3. Zastosowanie: wytłumianie dźwięków w pomieszczeniach.Płyty wiórowe „Okal". Płyty te uzyskuje się przez obustronne oklejenie oblo- giem lub płytami pilśniowymi twardymi grubości 3,2 mm właściwej płyty wytłoczonej z wiórów zmieszanych z żywicą mocznikową. Zastosowanie: ściany wewnętrzne i zewnętrzne w budynkach mieszkalnych drew­nianych oraz ściany działowe w budynkach niedrewnianych. Płyty wiórowe „Okal" dźwiękochłonne uzyskuje się z płyt „Okal" z podłużnymi kanałami przez nacięcie jednej powierzchni płyty wzdłuż każdego kanału. Wymiary płyt: 2500x 600x (35+50) mm. Zastosowanie: wytłumianie dźwięków w pomieszczeniach (boazerie). Płyty paździerzowe. Płyty paździerzowe (BN-72/7124-02) otrzymuje się przez sprasowanie paździerzy lnianych i konopnych z dodatkiem żywicy mocznikowo-formal- dehydowej w ilości 8%. Stanowią one dobry materiał izolacyjny, lecz mają następujące wady: przykry długotrwały zapach, są bardzo nasiąkliwe, zawilgocone łatwo gniją. Płyty produkuje się o szerokości 1220 i 1830 mm, długości 2440 i 3660 mm oraz gru­bości od 8 do 50 mm. Gęstość pozorna płyt lekkich—300+400 kg/m3, płyt średnio cięż­kich—500+700 kg/m3. Powierzchnie płyt mogą być malowane łub lakierowane. Zastosowanie: izolacja cieplna i przeciwdźwiękowa w miejscach nie ulegających zawilgoceniu. Wyroby trzcinowe. Wyroby trzcinowe otrzymuje się przez sprasowanie wiązek trzciny jednorocznej, zdrewniałej, pozbawionej liści, zeschłych kwiatów i pochwy liś- ciowej. Maty izolacyjne trzcinowe uzyskuje się przez po­wiązanie drutem stalowym ocynkowanym łodyg trzciny, ułożonych ściśle obok siebie w jednej warstwie. Wymiary mat: grubość od 4 do 12 mm, szerokość od 140 do 240 cm, długości handlowe mat wynoszą od 336 do 715 cm. Zastosowanie: izolacja przeciwdźwiękowa pod podłogami stropów między piętro­wych (w trwale trudnych warunkach). Płyty trzcinowe (BN-69/6756-04) uzyskuje się przez mechaniczne związanie drutem stalowym ocynkowanym 0 2 mm łodyg trzciny, ułożonych ściśle w kilku war­stwach. Płyty są sztywne w obu kierunkach. Płyty wytwarza się dwóch rodzajów: a) płyty luźno sprasowane (250 kg/m3), b) płyty mocno sprasowane (350 kg/m3). Wymiary płyt: długość 1500+3000 mm, szerokość 850+2000 mm, grubość 35, 50 i 70 mm. Zastosowanie: izolacja cieplna i dźwiękochłonna ścian i stropów; ochrona przed mrozem w czasie robót wykonywanych w okresie zimowym. Wyroby ze słomy. Do wyrobów ze słomy używa się słomy pszenicznej, żytniej lub innej, pozbawionej kłosów. Maty ze słomy są produkowane przez powiązanie sznurkiem ściśle ułożonych obok siebie łodyg słomy. Wymiary mat: długość 2500, 3000, 5000 i 10000 mm, szero­kość 1000, 1220 i 1700 mm, grubość 30, 50, 70 i 100 mm. Maty ze słomy są palne, ulegają gniciu i działaniu grzybów, owadów i gryzoni. Zastosowanie: izolacja cieplna ścian domków jednorodzinnych, pomieszczeń gospo­darczych, ochrona przed mrozem przy robotach budowlanych wykonywanych w zimie. Płyty ze słomy uzyskuje się przez wiązanie drutem stalowym ocynkowanym sprasowanych łodyg słomy, ułożonych obok siebie. Wymiary płyt: 2000x 1500 x 50 mm. Zastosowanie: izolacja cieplna ścian stropów; ochrona przed mrozem w czasie robót budowlanych. Wyroby styropianowe. Styropian jest tworzywem piankowym o komórkach zamkniętych, uzyskanym przez spienienie perełek polistyrenu, zawierających tzw. po- rofor (niskowrzący węglowodór), w autoklawach w temperaturze 110+-117°C. Porofor w tej temperaturze wydziela znaczną ilość gazu, który powoduje wielokrotny wzrost objętości perełek i sklejenie ich powierzchni ze sobą. Styropian jest wytwarzany w 3 od- mianach: „20" (gęstość pozorna do 20 kg/m3), „30" (gęstość pozorna 21+-30 kg/m3) i „40" (gęstość pozorna 31+-40 kg/m3) w blokach o różnych wymiarach, które tnie się na płyty za pomocą drutu oporowego rozgrzanego prądem elektrycznym. Na budowie styropian można ciąć piłą z drobnymi zębami. Styropian jest produkowany w dwóch rodzajach jako: a) styropian zwykły, palący się intensywnie bez konieczności podsycania ognia, b) styropian samogasnący, palący się tylko w ogniu stale podsycanym; po usunięciu ognia styropian gaśnie. Styropian można stosować tylko do temperatury 70°C, gdyż już w temperaturze 80"C zmienia swe właściwości fizyczne (mięknie!). Styropian jest doskonałym materiałem do izolacji termicznej. Ma dostateczną wytrzy­małość mechaniczną. Jest odporny na gnicie, zagrzybienie i robactwo, na działanie zasad i kwasów (z wyjątkiem stężonego HC1 i H2S04). Nie jest jednak odporny na dzia­łanie rozpuszczalników (niknie), nie należy więc stykać go z roztworami asfaltowymi i kitem trwale plastycznym „Polkit". Płyty styropianowe (BN-72/6363-02) są dla budownictwa produkowane ze styropianu zwykłego i samogasnącego w 3 odmianach: P — palne, G — samogas-nące, G-T — samogasnące. Wymiary powierzchni płyt: długość 3000, 2000, 1500, 1000, 500 mm; szerokość 1200, 1000, 600, 500 mm; grubość 20, 30, 40, 50, 60, 500 mm ze stopniowaniem co 10 mm. Zastosowanie: izolacje termiczne (ciepło- i zimnochronne) i przeciwdźwiękowe, produkcja przemysłowa, wytwarzanie na budowach płyt warstwowych z okładzinami z płyt pilśniowych lub płyt azbestowo-cementowych. Granulki styropianowe uzyskuje się z perełek polistyrenu przez utrzy­manie ich w wodzie o temperaturze 95+-98°C do chwili ich spienienia do odpowiedniej wielkości. Wielkość granulek zależy od wielkości perełek i czasu ich naparzania. Zastosowanie: zasypka izolacyjna cieplna w przegrodach budowlanych, produkcja styrobetonów i styropianobetonów. Wyroby pianlzolowe. Pianizol jest tworzywem piankowym o barwie białej lub jasnokremowej, uzyskiwanym z piany wytworzonej przez intensywne zmieszanie wodnych roztworów żywicy mocznikowo-formaldehydowej, środków pianotwórczych powierz- chniowo czynnych i środków utwardzających. Pianizol jest dobrym materiałem w stanie suchym, nie zmienia swych właściwości do temperatury 80°C. Ma natomiast przy małym ciężarze małą wytrzymałość mecha­niczną, jest materiałem bardzo nasiąkliwym i wykazuje niedostateczną odporność na zagrzybienie. Bloki i płyty pianizolowe uzyskuje się przez wylanie spieniającej się żywicy mocznikowej do form, suszenie przez kilka dni w podwyższonej temperaturze i przycięcie do wymaganych wymiarów. Produkuje sieje w 2 odmianach: „15" (gęstość pozorna 8-7-15 kg/m3) i „20" (gęstość pozorna ok. 20 kg/m3) jako: bloki nieobcinane o wymiarach 1050 x 570 x 270 mm, bloki obcinane dwustronnie o wymiarach 1050x570x250 mm, bloki obcinane ze wszystkich stron o wymiarach 1030 x 550 x 250 mm. Płyty można uzyskać przez cięcie bloków cienkimi stalowymi drutami napiętymi (równolegle do siebie) na ramce drewnianej. Asortyment wyrobów należy sprawdzać w aktualnych katalogach. Zastosowanie: w miejscach nie ulegających zawilgoceniu na stropach poddaszy bez dostępu; w stropodachach wentylowanych i w ścianach wentylowanych; izolacja akus­tyczna. P i a n i z o 1 „i n situ" jest to spienione tworzywo uzyskane przez natryskiwanie spieniającej się żywicy (w miejscu jej przeznaczenia) za pomocą odpowiedniego aparatu natryskowego. Zastosowanie: bezpośrednie wykonywanie izolacji cieplnej na budowach w miejscu jej przeznaczenia, odlewanie bloków na budowie i cięcie ich na płyty. Wyroby poliuretanowe. Wyroby poliuretanowe uzyskuje się ze zmieszania żywic poliestrowych lub polieterowych (z odpowiednimi dodatkami katalizatorów, stabiliza- torów) z izocyjanianami (np. dwuizocyjanianem dwufenylometanu). Składniki te zmie- szane w odpowiedniej proporcji utwardzają się chemicznie, dając piankę poliuretanową o różnej gęstości pozornej (40-7-70 kg/m1) i różnych właściwościach fizycznych i me- chanicznych. Pianki poliuretanowe odznaczają się małym współczynnikiem przewodzenia ciepła, małą nasiąkliwością i higroskopijnością, odpornością na zagrzybienie, dużą przyczep­nością (w momencie wytwarzania) do różnych materiałów budowlanych, znaczną wytrzymałością na ścinanie, dobrymi właściwościami chemicznymi (odporne na działa­nie wody, rozcieńczonych kwasów i zasad, produktów naftowych itp.). Ponadto pianki poliuretanowe są trudno palne, odporne na zmiany temperatury do 100°C i łatwe do obróbki mechanicznej. Dotychczas w skali przemysłowej produkuje się wyłącznie płyty warstwowe z okła­dzinami z blachy, które są stosowane jako lekka obudowa (ściany i stropodachy) maga­zynów, pawilonów, hal przemysłowych itd. Wyroby z PCW spienionego (Polocelu). Polocel otrzymywany jest przez spie- nienie w formach sproszkowanego PCW z różnymi dodatkami spieniającymi — w tem- peraturze 120--160°C i pod ciśnieniem ok. 14,7-f-30 MPa (150 do 300 at). Wyroby te odznaczają się bardzo małą nasiąkliwością, lecz bardzo dużym skurczem już w temperaturze powyżej 40°C. Dlatego znajdują zastosowanie w pomieszczeniach, gdzie nie występuje temperatura wyższa od 40°C (np. płyty twarde w chłodniach, płyty miękkie w kanałach wentylacyjnych, różnego rodzaju uszczelki w budownictwie wielko­płytowym). Zasypki. Trociny. Trociny uzyskuje się przy przecieraniu drewna. Stoso­wane do celów [budowlanych powinny być mineralizowane. Gęstość nasypowa trocin luźno usypanych w stanie powietrznosuchym wynosi 160 kg/m3, a trocin utrzęsionych — 200 kg/m3. Zastosowanie: jako składnik podstawowy trocinobetonu, domieszka do gliny przy wyrobie cegły trocinówki. Do wyrobu trocinobetonu stosuje się trociny klonowe, bu­kowe oraz z drewna drzew iglastych, nie zawierających kwasu garbnikowego. Strużki i wióry drzewne. Strużki i wióry uzyskuje się podczas obróbki stolarskiej drewna. Nadają się one w budownictwie jako dodatek przy wyrobie płyt wiórkowo-cementowych oraz do wykonania izolacji na stropach w budownictwie wiej­skim. Kruszywo korkowe uzyskuje się podczas produkcji kor­ków. Jest ono praktycznie nienasiąkliwe. Zastosowanie: kruszywo korkowe nadaje się do stosowania jako materiał izolacyjny w przegrodach. Sieczka. Sieczka jest to drobno pocięta słoma żytnia. Stosuje się ją na polepy lub jako mineralizowaną zasypkę w stropach budynków wiejskich. Torf sypki uzyskuje się przez rozdrobnienie torfu włóknistego, tj. torfu wyso­kiego o małym stopniu rozkładu. Produkowany jest w balotach o obj. 0,25 m3. Zastosowanie: w budownictwie po zaimpregnowaniu środkiem grzybobójczym, jako izolacja cieplna i przeciwdźwiękowa stropów (w suchych warunkach). Kruszywo pianizolowe powstaje przy obcinaniu bloków z pianizolu. Zastosowanie: jako izolacja cieplna stropów pod poddaszami i stropodachów wenty­lowanych, izolacja przewodów grzewczych obudowanych oraz jako wypełnienie ustro­jów dźwiękochłonnych. Kruszywo styropianowe. Kruszywem styropianowym nazywa się odpady styropianu, powstające przy obróbce styropianu. Stosuje się je do wyrobu styrobetonu i styropianobetonu oraz jako wypełnienie izolacyjne przegród budowlanych. Żużel granulowany (PN-62/B-23006) otrzymuje się przez raptowne ostu­dzenie płynnego żużla wielkopiecowego silnym strumieniem wody (granulacja mokra) lub parą wodną i sprężonym powietrzem (granulacja półsucha). Żużel granulowany zawiera mało siarki, lecz znaczną ilość wody: 15% (z granulacji półsuchej) i 25% (z granulacji mokrej). Żużel dzieli się na 3 klasy: o gęstości pozornej poniżej 600 kg/m3, o gęstości pozornej 600-f-1000 kg/m3 i powyżej 1000 kg/m3. Wielkość granulek: 1+7 mm . Zastosowanie: jako zasypka ocieplająca w przegrodach budowlanych, kruszywo do lekkich betonów, do ocieplania (po zmieszaniu na sucho z cementem) stropodachów. Żużel pumeksowy (PN-64/B-23012) otrzymuje się w bryłach (o wielkości do 30 cm) przez spienianie wodą płynnego żużla wielkopiecowego. Z wyglądu i właści­wości żużel pumeksowy przypomina pumeks naturalny. Z brył uzyskuje się za pomocą łamaczy kruszywo pumeksowe wielofrakcjowe. W zależności od gęstości nasypowej w stanie zagęszczonym rozróżnia się kruszywo klasy I (gęstość pozorna 500+650 kg/m3) i klasy II (gęstość pozorna 651+850 kg/m3). Zastosowanie: jako zasypka ocieplająca oraz do produkcji betonów lekkich i zapraw budowlanych.