A A A

Urządzenia elektryczne w domku jednorodzinnym

Instalacja elektryczna w domku jednorodzinnym jest instalacją odbiorczą, podłączoną do linii elektryfikacyj­nej przyłączem i składa się z następujących części: - doprowadzenie linii, - elektryczna instalacja domowa (rozprowadzenie za licznikiem). Doprowadzenie linii musi być oddzielone od instalacji domowej w taki sposób, aby prąd nie mógł być pobie­rany bezprawnie. Rodzaje przyłącza: do zainstalowa­nej mocy pobieranej do 3 kW mogą być przyłącza jednofazowe (dwuprzewodowe), ponad 3 kW muszą być trójfazowe (czteroprzewodowe). W zależności od rodzaju ogólnego rozprowadzania energii elektrycznej rozróżniamy przyłącza zewnętrzne napowietrzne (na słupach - rozprowadzanie górne) i kablowe. Przyłącze zewnętrzne napowietrzne odchodzi od naj­bliższego słupa linii elektryfikacyjnej i dochodzi do stojaka dachowego lub wspornika na obiekcie.-Ta część przyłącza realizowana jest na zamówienie przez odpowiedni zakład elektroenergetyczny na koszt in­westora. Dalsza część od stojaka dachowego -wspornika jest prowadzona wewnątrz budynku. Po­winna być jak najkrótsza (maksimum 20 m) i zapro­jektowana z jednolitych przewodów w rurkach ochron­nych (bez puszek). Na konstrukcjach palnych musi być poprowadzona w rurkach pancerzowych. Przyłą­cze kończy się w domowej skrzynce przy wejściu do domu na wysokości 2-2,5 m nad terenem. Przyłącze kablowe też musi być najkrótsze i zakoń­czone pętlą (zabudowa szeregowa) lub w taki sposób jak końcowe. Przyłącze końcowe podłącza się do pu­blicznej sieci kablowej odgałęźnikiem i zakańcza w do­mowej skrzynce 50 cm nad terenem przy wejściu do obiektu. Pętlę umieszcza się w szafce rozdzielczej. Domową skrzynkę stosuje się w celu podłączenia zasilania i uziemienia instalacji odbiorczej. Zainstalo­wane są w niej bezpieczniki gwintowe i końcówka ze­rowa (mostek). Skrzynka musi być umieszczona na zewnątrz, przy wejściu, we wnęce o wymiarach około 30 x 30 x 15 cm. Powinna to być szafka z blachy żelaz­nej (lub żeliwna), z wymalowanym na niej ostrzeże­niem. Doprowadzenie linii zaczyna się w domowej skrzynce i kończy na liczniku elektrycznym. Musi być jak naj­krótsze, prowadzone w rurkach, zwykle z przewodu jednożyłowego minimum 10 mm2. Do pomiaru pobiera­nej energii elektrycznej stosuje się (zależnie od zain­stalowanej mocy) licznik jednofazowy (do 3 kW) lub trójfazowy. Jeżeli będzie się pobierać prąd nocny (do ogrzewania wody w zbiorniku elektrycznym lub w pie­cu), trzeba zastosować licznik dwutaryfowy. Wtedy do włączenia licznika na stawkę nocną instaluje się wy­łącznik czasowy, a do włączenia akumulacyjnego ogrzewacza wody - pomocniczy stycznik. Wszystkie niezbędne elementy (licznik, wyłącznik czasowy i sty­cznik) umieszcza się we wspólnej szafce licznika. Licznik instaluje się na tablicy rozdzielczej o wymia­rach 45x45 cm, wyłącznik czasowy i stycznik na przy­rządowej tablicy rozdzielczej. Szafka, w której te wszystkie elementy są zainstalowane, powinna mieć głębokość 30 cm (minimum 25 cm). Jej szerokość za­leży od liczby potrzebnych elementów (30, 50 lub 70 cm), a wysokość wynosi 50-75 cm. Szafki te mogą być drewniane lub stalowe. Umieszcza się je w pobliżu do­mowej skrzynki, przy wejściu lub w przedpokoju, około 1,5 m nad podłogą, w suchym, chronionym przed deszczem i kurzem miejscu. Nie mogą być instalowane we wspólnych wnękach z gazomierzami, w piwnicach itp. Rozprowadzenie za licznikiem to najrozleglejsza część domowej instalacji elektrycznej, niezbędnej dla użyt­kownika. Dzieli się ono na poszczególne obwody. Mogą one być jednofazowe (oświetlenie, gniazda wty­kowe, urządzenia podłączone na stałe) lub trójfazowe (kuchnia, piec akumulacyjny, silnik elektryczny pompy wodociągu domowego itp.). Wszystkie obwody rozchodzą się z jednej tablicy roz­dzielczej, na której zainstalowane są ich oddzielne zabezpieczenia. Obwód oświetlenia zasila przyłączone na stałe urzą­dzenia świetlne, sterowane wyłącznikami. Jeden obwód oświetlenia projektuje się w domku jednoro­dzinnym o maksymalnie czterech pomieszczeniach. W większych domkach projektuje się przeważnie dwa obwody (jeden zasilający piwnicę, schody, przedpokój i wejście, a drugi - pokoje). Jeden obwód może mieć maksymalnie 10 wyjść (punktów świetlnych) o całko­witej mocy pobieranej 1320 W przy sześcioampero-wych bezpiecznikach, a 2200 W przy bezpiecznikach dziesięcioamperowych. Obliczenie mocy pobieranej wykonuje się według pro­jektowania sztucznego oświetlenia, orientacyjnie mo­żna liczyć 2-8 W na m2 powierzchni, zależnie od rodza­ju pomieszczenia. Oprócz tego trzeba wziąć pod uwa­gę oświetlenie miejscowe, podłączane do gniazd wty­kowych. Wyłączniki obwodów światła zwykle są przy drzwiach, doprowadzone przewodem 2 x 2,5 mm2 (Al). Obwody gniazd wtykowych przeznaczone są do podłączania małych urządzeń elektrycznych (radio, telewi­zor, pralka, lampki). Jeden obwód zabezpieczony dzie-sięcioamperowymi bezpiecznikami może mieć najwy­żej 10 gniazd o mocy pobieranej przez wszystkie pod­łączone urządzenia do 2200 W. Oprócz jednofazowych obwodów gniazd domek jednorodzinny może mieć również gniazdo trójfazowe oddzielnego obwodu silni­ka pompy wodociągu domowego lub w pracowni. Liczba gniazd wtykowych w poszczególnych pomiesz­czeniach może wynosić: pokój dzienny 3, hall 3, pokój dziecinny 2, sypialnia rodziców 2, łazienka 1, kuchnia 3 itp. Obwody można podłączyć do linii za pomocą pętli. W obwodzie stosuje się przewody 2 x 2,5 mm2 (Al). Poszczególne urządzenia zainstalowane na stałe, takie jak: kuchenka elektryczna, akumulacyjny pod­grzewacz wody, pralka automatyczna, zmywarka do naczyń, piec akumulacyjny itp., powinny mieć osobne obwody i bezpieczniki w zależności od mocy pobiera­nej przez dane urządzenie. Są to obwody jedno- lub trójfazowe, w których przekroje wahają się od 2,5 do 5 mm2 (Al) w zależności od obciążenia przewodów. Wszystkie zabezpieczenia obwodów, mostek zerowy, ewentualnie transformator dzwonkowy instaluje się na tablicy rozdzielczej za licznikiem. Czasem bywa ona umieszczana w szafce licznika lub w osobnej szafce w przedpokoju. Tablica rozdzielcza połączona jest z licz­nikiem linią doprowadzającą. Oprócz instalacji elektro­energetycznej może być założone w domku, zgodnie z życzeniem inwestora, również urządzenie alarmujące, telefon, domofon, radio przewodowe, antena radiowa i telewizyjna i sygnalizacja dzwonkowa. Telefon i radio przewodowe instalowane są wyłącznie przez Wydział Telekomunikacji i podłączane do przewodów biegną­cych w przygotowanych w ścianie rurkach. W podobny sposób trzeba przygotować rurki prowadzące ż dachu do pokoju dziennego do przeprowadzenia anteny ra­diowej i telewizyjnej, odpowiedniej do kanału, na którym będzie odbierany program.